Gmina Długołęka na rowerze
Nawierzchnia trasy – jaki rower?
Trasa w większości prowadzi drogami utwardzonymi, dzięki czemu może zostać pokonana także przez „najmłodszych" rowerzystów. Trudności można napotkać jedynie na krótkich odcinkach, gdzie trasa przebiega drogą leśną lub polną. Do pokonania trasy polecamy rower trekkingowy lub górski. Bardziej zaawansowani rowerzyści pokonają ją nawet na rowerze miejskim bez przerzutek.
Należy pamiętać o konieczności zachowania szczególnej uwagi w trakcie jazdy, gdyż znaczną część trasy trzeba pokonać z udziałem normalnego ruchu drogowego.
Czas i długość
Trasa – Pasikurowice - Psie Pole, długość 46 km, (wersja skrócona Pasikurowice - Długołęka, długość 32,4 km). Trasa jest stosunkowo łatwa i pomyślana została przede wszystkim jako propozycja na całodzienną wycieczkę połączoną, zwłaszcza w pogodne i ciepłe dni, z wypoczynkiem nad jednym ze zbiorników wodnych, wizytą w „mini zoo" i biwakowaniem pod pałacem Sybilli w miejscowości Szczodre.
Dla osób o słabszej kondycji i mniejszej sprawności fizycznej przewidziano krótszą wersję trasy, która kończy się w Długołęce na stacji PKP.
Opis przebiegu
[0 km] Pasikurowice stacja PKP
Trasa rozpoczyna się na stacji PKP w Pasikurowicach (ul. Lipowa). Z uwagi na fakt, iż początek trasy rowerowej zlokalizowany jest dość daleko od centrum Wrocławia (16 km) proponujemy, aby dojechać tam szynobusem.
Pierwszym miejscem, które warto odwiedzić w Pasikurowicach jest kościół parafii Pasikurowice z 1839 r. Przed kościołem znajdziemy jeden z wielu znajdujących się na terenie gminy krzyży pokutnych. Zbaczając z trasy można odwiedzić stary, niemiecki cmentarz, zlokalizowany przy ul. Kwiatowej. Kierując się ul. Wrocławską stronę Ramiszowa znaleźć można kolejny krzyż pokutny, znajdujący się na terenie posesji nr 76 (tuż za drewnianym parkanem). Dalej jedziemy przez wiadukt nad trasą S8, po którego przekroczeniu wjeżdżamy na teren Natury 2000 Kumaki Dobrej. Na tym chronionym obszarze wyjątkowo licznie występują populacje kumaka nizinnego i traszki grzebieniastej. Stare dęby stanowią siedliska pachnicy dębowej i kozioroga dobosza.
Przejeżdżając przez las, warto poszukać kompleksu czterech poniemieckich bunkrów lub zatrzymać się na odpoczynek nad jednym ze zbiorników wodnych.
[4,5 km] wjeżdżamy do Pruszowic
Kolejną miejscowością, przez którą wiedzie trasa są Pruszowice. Znajduje się tutaj łowisko w kompleksie Czterech Stawów, mini zoo oraz stadnina koni. Przy wyjeździe z miejscowości warto też zwrócić uwagę na drogowe przejście dla zwierząt, które łączy, rozdzielony drogą szybkiego ruchu, obszar Natury 2000.
[7 km] wyjazd z Pruszowic
[9,8 km] kościół w Domaszczynie
Podążając w Domaszczynie ulicą Wrocławską kierujemy się w stronę Szczodrego, mijając po prawej stronie kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego oraz po lewej stronie dworek myśliwski w Domaszczynie (ul. Zamkowa 1).
Kościół w Domaszczynie, pierwotnie drewniany, wzniesiono w drugiej połowie XIII w. Budowa murowanego kościoła w stylu późnogotyckim, zakończyła się w 1585 r.
Dworek (pałacyk) myśliwski w Domaszczynie pochodzi z XIX w. Przed laty był częścią kompleksu pałacowo-parkowego w Szczodrem, gdzie odbywały się spotkania myśliwych po udanych polowaniach. Ciekawostką jest, że w przypałacowym parku rośnie najstarszy w gminie dąb szypułkowy.
[11 km] atrakcje Szczodrego
Szczodre – jedna z najciekawszych miejscowości w gminie Długołęka. To tu, zapewne w miejscu starożytnego grodziska powstała z czasem jedna z najwspanialszych rezydencji pałacowych na Śląsku, należąca później do książąt wirtemberskich, brunszwickich i saskich. Pałac, zbudowany przez ks. Krystiana Ulryka w latach 1685-92, podobnie jak cała posiadłość, otrzymał imię drugiej żony księcia (a miał ich cztery i piętnaścioro dzieci), Sybilli Marii, księżnej sasko-merseburskiej i odtąd nosił nazwę Sybilienort. Od 1792 r. posiadłość stała się własnością księcia brunszwickiego Fryderyka Augusta, ożenionego w 1768 r. z Zofią, córką zmarłego w 1792 r. Karola Christiana Erdmanna, ostatniego księcia oleśnickiego z dynastii wirtembergów. W pałacu rozbudowanym w latach 1792-1802, powiększonym o cztery nowe skrzydła mieszkalne i nowe wozownie, powstał teatr i kawiarnia. Powiększono też ogrody i park pałacowy urządzone przez nadwornego ogrodnika Christiana Weissa. Fryderyk August, niemając potomków przekazał testamentem księstwo oleśnickie i swoje majątki swemu bratankowi Fryderykowi Wilhelmowi Brunszwickiemu. Po jego śmierci księstwem oleśnickim zarządzali jego synowie: Karol, a po nim Wilhelm.
W latach 1851-67 po raz kolejny pałac został przebudowany przez Wolfa w modnym wówczas stylu gotyku Tudorów i często zwany był „Śląskim Windsorem". Znajdowała się w nim m.in. cenna kolekcja obrazów i grafik, słynny Gabinet Luster i oświetlona kryształowymi żyrandolami wielka sala jadalna ze stołem wykonanym z włoskich marmurów. Równocześnie brunszwicki architekt zieleni Ebert powiększył park nadając mu charakter angielskiego parku krajobrazowego. Na rozległym terenie (ok. 200 ha) w okolicach Domaszczyna i Dobroszowa, urządzono zwierzyniec , powstały też dworki myśliwskie w Domaszczynie. Po bezpotomnej śmierci Augusta w 1884 r. majątek odziedziczył król saski Albert Wettyn (z rodu tego wywodzili się królowie Polski – August II i August III oraz książę warszawski Fryderyk August II), a jego rodzina bywała tu regularnie na wakacjach. Tu w 1902 r. zmarł król Albert, podobnie w 1932 r. jego następca, Fryderyk August III, ostatni król saski, zdetronizowany w 1918 r. Do 1945 r. pałac i cały majątek należały do księcia saskiego Fryderyka Krystiana, margrafa Miśni. Niestety, pałac i pozostałe zabudowania legły w gruzach w czasie II Wojny Światowej, podobnie ze 120 ha parku krajobrazowego zachowało się jedynie 12 ha. Z czasów świetności przetrwał budynek istniejącego tu dawniej konsulatu szwedzkiego. W czasie epidemii ospy w 1963 r. było tu centralne izolatorium Wrocławia, dziś prowadzony przez Towarzystwo Opieki św. Alberta dom dla bezdomnych. Starodrzew parku (w nim okazałe dęby i lipy), stawy, pobliski las mieszany – nadają dziś szczególnego uroku tym terenom.
Uwaga: droga Domaszczyn – Szczodre – Borowa jest wyjątkowo ruchliwa.
[22 km] atrakcje Borowej
Leśnymi ścieżkami dojeżdżamy do Bykowa, a następnie kierujemy się do Borowej, przez którą przebiega ścieżka przyrodnicza. Ścieżka przyrodnicza w Borowej – jej początek znajduje się za torami stacji Borowa Oleśnicka i prowadzi przez las i wokół stawów, gdzie możemy obserwować wyjątkowo stare okazy dębów, świerków, grądy oraz bogatą faunę.
Wieś Borowa wymieniana już w 1249 r., położona wśród rozlewisk strugi Topór, od zachodu otoczona stawami i lasami łęgowymi. Od XIV wieku do 1664 r. w posiadaniu wywodzących się z Miśni von Borschnitzów, później rodu von Logau. W 1764 r hrabina Henrietta Wilhelmina Julianna von Logau wniosła majątek w wianie poślubionemu hrabiemu Friedrichowi Albrechtowi von Schwerin i Borowa do 1945 r. stanowiła własność Schwerinów. Z inicjatywy F.A. von Schwerina na terenie jego posiadłości powstał pałac, park dworski i nowy kościół. Dziś z dawnego folwarku zachował się otoczony parkiem pałac z końca XVIII w., z wieżyczką zegarową i balkonowym portalem ozdobionym herbem dawnych właścicieli. W pałacu pod koniec II Wojny Światowej ukryto część Miejskich Zbiorów Sztuki i Biblioteki Miejskiej z Wrocławia by zabezpieczyć je przed działaniami wojennymi.
Pałac w Borowej obecnie w prywatnych rękach jest udostępniony zwiedzającym, a wewnątrz znajduje się hotel i restauracja. Warto zwrócić uwagę na ryzality, kamienne balustrady oraz wieńczącą budynek wieżę z hełmem i kulą. Całe wnętrze jest ozdobione herbami Hohenzollernów i Schwerinów – pierwszych właścicieli. W przyszłości w pałacu ma powstać wystawa eksponatów, które obecny właściciel odnalazł chcąc sprawdzić, czy legendy o skrytkach ze skarbami w budynku są prawdziwe.
Obecny kościół ufundowany przez hr. F.A. von Schwerin powstał w 1771 r. (neoromańska wieża z 1865 r.) jako ewangelicki. Obecnie jest to katolicki kościół parafialny MB Królowej Polski.
[24 km] atrakcje Rakowa
Dalej trasa prowadzi przez Raków, starą wieś, znaną już w końcu XII w., wieś wielokroć zmieniała właścicieli, którzy wykorzystując warunki naturalne założyli stawy hodowlane i rozległy park w stylu krajobrazowym. Na skraju parku podworskiego, dawne mauzoleum byłych właścicieli majątku przebudowano po ostatniej wojnie na kaplicę pw. Matki Bożej Królowej Wszechświata.
[26 km] przejazd przez Bielawę
[28 km] wjazd do Kamienia
Jadąc przez Kamień warto w okolicy 29 km zjechać w lewo na boisko i zwrócić uwagę na urokliwą neogotycką kaplicę z ok. 1870 r. Kamień to dawny majątek ziemski w latach 1876-1945 należał do von Klitzingów, starego rodu szlacheckiego, mającego włości, dwory i pałace w Meklemburgii, na Pomorzu, Śląsku i Wielkopolsce. W rozległym parku pałacowym, przez który płynie Topór, stał barokowy pałac, zbudowany w końcu XVIII w.
Dalej kierujemy się do Długołęki, mijamy zabytkowy kościół św. Michała Archanioła i dojeżdżamy do zabytkowej stacji PKP, gdzie kończy się pierwszy, krótszy etap trasy.
Kościół św. Michała Archanioła – kościół barokowy, zbudowany w XVIII w. Nad portalem bramy prowadzącej do kościoła znajduje się barokowy kartusz kamienny (1722) z napisem w języku niemieckim i polskim: Pójdźcie do mnie wszyscy, którzy pracujecie y iesteście obciążeni a ia was ochłodze. Wnętrze barokowe, ołtarz główny z ok. 1722 r. z obrazem Ostatnia Wieczerza, ambona, murowana chrzcielnica (1723r.), liczne obrazy i rzeźby.
[31 km] przejazd ulicą Broniewskiego, Uwaga: droga ruchliwa
[31,7 km] stacja PKP Długołęka
Trasa w wariancie skróconym liczy 32,4 km. Zachęcamy Was jednak do dalszego zwiedzania gminy Długołęka i proponujemy wrócić do Wrocławia na rowerach. Drogę do stacji PKP Psie Pole zaplanowano przez Mirków, Kiełczów i Wilczyce nawierzchnią asfaltową o niewielkim natężeniu ruchu. Przedłużona trasa w drugim wariancie liczy 46 km.
[33,5 km] wjazd do Mirkowa
Przejeżdżając przez Mirków udajemy się do Kiełczowa, gdzie czekają nas takie atrakcje jak: mini zoo i kąpielisko. Następnie mijamy Wilczyce i kierujemy się w stronę Psiego Pola.
[38,3 km] Kiełczów
[42 km] Wilczyce
[46 km] Wrocław, Psie Pole, stacja PKP
