Porwanie, strzelanina i obława. Sceny mrożące krew w żyłach w centrum Kobierzyc

Na szczęście tylko na ekranie. Do obejrzenia w filmie „Na całość” w reżyserii Franciszka Trzeciaka. Polski dramat kryminalny z 1986 roku inspirowany był autentycznymi wydarzeniami związanymi z kradzieżą broni i zabójstwem sierżanta Milicji Obywatelskiej w Sławnie w 1983 roku.

Młody chłopak – Janusz „Kędzior” Fąfara (Robert Inglot) wychodzi po kilku latach odsiadki na wolność. Niestety myli się, sądząc, że odpokutował wszystkie winy i będzie mógł zacząć wszystko od nowa. Ojciec nie chce go znać (stawia matce ultimatum: „albo on albo ja”), dziewczyna Jola (której rolę zagrała Brygida Bziukiewicz – Wicemiss Polonia 1985, obecnie śpiewaczka operowa) znalazła starszego i bogatszego partnera. Wraz z Markiem (Andrzej Krucz) – swoim byłym współtowarzyszem z celi – Janusz postanawia więc uciec na Zachód. Bohaterowie potrzebują pieniędzy, najlepiej „zielonych”. Aby dokonać skoku na „Pewex”, muszą zdobyć broń. Kradną samochód i rabują broń w sklepie myśliwskim (w rzeczywistości Janusz był wojskowym dezerterem i miał dostęp do broni wojskowej, ale tego nie można było pokazać w filmie). Podczas rutynowej kontroli drogowej dochodzi do strzelaniny. Janusz zabija funkcjonariusza MO. Od tego momentu młodzi bandyci muszą zgodnie z tytułem filmu „iść na całość”. Ścigani przez milicję, biorą zakładników. Powstrzymać ma ich obława – urządzona właśnie w centrum Kobierzyc. Chociaż od 1986 roku wieś bardzo mocno się zmieniła, są miejsca, które bez trudu można rozpoznać, np. centrum miejscowości u zbiegu ulic Witosa, Robotniczej, Ludowej i Spółdzielczej.

Nie wiadomo, co zdecydowało o wyborze Kobierzyc do kluczowej sceny filmu: być może bliskość Wrocławia i znajdującej się tam Wytwórni Filmów Fabularnych, być może ujęcia kręcone również na pobliskiej autostradzie A4, a może znajdujący się w centrum wsi posterunek MO (obecnie przebudowany i zmodernizowany Komisariat Policji). Na filmowym kobierzyckim posterunku życie płynie wyjątkowo spokojnie. Funkcjonariusze grają w szachy (podobnie zresztą jak w filmie „Vabank” Juliusza Machulskiego – wydawać by się mogło, że było to ulubione zajęcie funkcjonariuszy MO). Kiedy przychodzi meldunek o niebezpiecznych i uzbrojonych przestępcach, komendant posterunku (Zdzisław Kuźniar) organizuje obławę. Przy współczesnej ulicy Witosa funkcjonariusze rozkładają kolczatkę i obstawiają wozami wszystkie wyloty ulic. Nadjeżdżający (od strony Pełczyc) bandyci, próbując wydostać się z pułapki, kręcą autem kilka kółek i wjeżdżają finalnie w płot szkoły – ku wielkiej uciesze uczniów. Następnie zabierają ze sobą zakładnika i uciekają z nim ulicą Rzemieślniczą.

Asystent reżysera Ryszard Szymon pamięta, że musiał kilkakrotnie przećwiczyć z dziećmi ze szkoły scenę podbiegania do płotu. Ponieważ próby odbywały się „na sucho” (bez wjazdu samochodu w płot), dzieci nie bardzo mogły się wczuć w powagę sytuacji i za każdym razem głośno się śmiały. Potrzeba było wielu powtórek, by potem, kiedy auto faktycznie wjeżdża w płot, scena wyszła autentycznie i dostatecznie dramatycznie. Być może któryś z dzisiejszych kobierzyckich czterdziestolatków rozpozna siebie na ekranie filmu?

„Na całość” to film ze wszech miar godny przypomnienia. Wartka akcja, historia inspirowana autentycznymi wydarzeniami i lokalne plenery ukazujące wygląd Kobierzyc sprzed ponad trzydziestu pięciu lat. Całość okraszona doskonałą muzyką – mieszanką jazzu, reggae i punk rocka – w wykonaniu zespołu Green Revolution. Idealna propozycja na jesienny wieczór. A jeśli ktoś chciałby usłyszeć więcej o filmach kręconych na terenie powiatu wrocławskiego, zapraszamy na bezpłatną prelekcję w dniu 28.10.2022 na godz. 18.00 do Regionalnej Izby Pamięci w Kątach Wrocławskich.

Małgorzata Urlich-Kornacka, Stowarzyszenie TUiTAM

Fotosy i werki autorstwa Ryszarda Szymona

1. Dzięki fotosom i werkom autorstwa Ryszarda Szymona możemy zajrzeć za kulisy kręcenia filmu „Na całość”

2. Kolaż ujęć z filmu „Na całość” – obława w Kobierzycach

3. Kolaż ujęć z filmu „Na całość” – scena z udziałem kobierzyckich uczniów

4. Grupka gapiów w centrum Kobierzyc

5. Centrum wsi – tutaj urządzono filmową obławę

6. Dawna szkoła, którą zobaczyć można w filmie, pełni obecnie funkcję budynku mieszkalnego

7. Tak obecnie wygląda posterunek Policji w Kobierzycach

8. „Ranny” komendant posterunku z Kobierzyc – wrocławski aktor Zdzisław Kuźniar

9. Brygida Bziukiewicz, ówczesna Wicemiss Polonia 1985, wcieliła się w rolę Jolki – dawnej dziewczyny Janusza

10. Idzie nowe – obok wiejskiej zabudowy powstają nowoczesne mieszkania. Jak wyglądały Kobierzyce ponad 35 lat temu można przekonać się oglądając film

11. Część ogrodzenia, na którym kiedyś rozbili się filmowi przestępcy

12. Urząd Gminy w Kobierzycach